🔐 De dag dat alles vastliep
In mei 2017 vond een van de meest beruchte cyberaanvallen ooit plaats: de WannaCry ransomware aanval. Binnen enkele uren waren meer dan 200.000 computers in 150 landen besmet. Ziekenhuizen, telecombedrijven en transportorganisaties lagen plat.
Deze aanval liet de wereld zien hoe kwetsbaar moderne IT-infrastructuren zijn. Maar wat maakte WannaCry zo uniek, en waarom wordt deze aanval nog steeds als waarschuwing genoemd?
In dit artikel lees je:
- Wat WannaCry ransomware is
- Hoe de aanval verliep
- Welke sectoren getroffen werden
- De gevolgen en schade
- Wat we vandaag kunnen leren
🧠 Wat is WannaCry ransomware?
WannaCry is een ransomware variant die gebruikmaakt van een kwetsbaarheid in Windows-systemen.
- Zodra de ransomware een systeem infecteerde, werden bestanden versleuteld.
- Gebruikers kregen een melding: betaal $300 tot $600 in Bitcoin om toegang terug te krijgen.
- Het gebruikte de beruchte EternalBlue-exploit, ontwikkeld door de Amerikaanse NSA en later uitgelekt.
👉 Meer achtergrond: Wat is ransomware? Betekenis, voorbeelden & bescherming
⚙️ Hoe verliep de WannaCry aanval?
1. Exploit misbruik
WannaCry maakte gebruik van EternalBlue, een Windows-lek in het SMB-protocol. Computers zonder beveiligingsupdate werden razendsnel besmet.
2. Razendsnelle verspreiding
In tegenstelling tot veel andere ransomware, verspreidde WannaCry zich automatisch binnen netwerken en naar andere systemen wereldwijd.
3. Losgeldeis
Na encryptie verscheen een rood scherm met de eis:
- Betaling in Bitcoin
- Deadline van 3 dagen, daarna verdubbeling van het bedrag
- Na 7 dagen: bestanden voor altijd verloren
🏥 Sectoren die getroffen werden
Ziekenhuizen (NHS, Groot-Brittannië)
- Meer dan 80 ziekenhuizen moesten operaties annuleren.
- Patiëntendossiers waren onbereikbaar.
Telecom en transport
- Telefónica in Spanje getroffen.
- Deutsche Bahn (treinen) in Duitsland ondervond storingen.
Overheden & bedrijven
- Russische ministeries
- Chinese universiteiten
- Logistieke bedrijven wereldwijd
💸 De gevolgen van WannaCry
- Meer dan 200.000 besmette systemen in 150 landen.
- Totale schade wereldwijd geschat op 4 tot 8 miljard dollar.
- Miljoenen bedrijven moesten dagenlang systemen afsluiten.
🚨 Waarom was WannaCry zo uniek?
- Massale impact – binnen enkele uren wereldwijd verspreid.
- Gebruik van NSA-lek – EternalBlue maakte de aanval mogelijk.
- Geautomatiseerde verspreiding – geen menselijke interactie nodig.
- Globale bewustwording – plotseling kreeg cybersecurity topprioriteit bij overheden.
📊 Lessen uit de WannaCry ransomware attack
- Updates zijn cruciaal: Microsoft had al een patch uitgebracht, maar veel organisaties hadden die niet geïnstalleerd.
- Back-ups redden levens: bedrijven met offline back-ups konden sneller herstellen.
- Awareness: ransomware is geen ver-van-mijn-bedshow, iedereen kan slachtoffer worden.
👉 Meer inzichten: Hoe werkt een ransomware aanval?
🛡️ Hoe beschermen tegen een nieuwe WannaCry?
Hoewel WannaCry zelf grotendeels is gestopt, zijn er nieuwe varianten die dezelfde tactieken gebruiken.
Tips voor bescherming:
- Installeer altijd beveiligingsupdates direct.
- Gebruik een firewall en beperk SMB-toegang.
- Segmenteer je netwerk zodat malware zich minder makkelijk verspreidt.
- Maak gebruik van endpoint detection en response (EDR).
👉 Volledige gids: Ransomware protection: hoe jezelf en je organisatie beveiligen
🧹 Wat te doen als je door WannaCry bent getroffen?
- Verwijder het systeem van het netwerk om verdere verspreiding te voorkomen.
- Gebruik decryptietools indien beschikbaar. Voor sommige varianten heeft het No More Ransom-project gratis oplossingen.
- Herstel vanaf back-ups.
- Meld de aanval bij de politie en het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC).
👉 Lees meer: Ransomware verwijderen en herstellen
❓ FAQ – Veelgestelde vragen
Wat is WannaCry ransomware?
Een ransomware variant uit 2017 die zich razendsnel verspreidde via een Windows-lek (EternalBlue).
Hoeveel schade veroorzaakte WannaCry?
De wereldwijde schade wordt geschat tussen de 4 en 8 miljard dollar.
Wie zat er achter WannaCry?
Volgens internationale onderzoeken wordt Noord-Korea verantwoordelijk gehouden (Lazarus Group).
Kun je WannaCry nog steeds oplopen?
Slechts op oude, niet-gepatchte systemen. Moderne Windows-versies met updates zijn beschermd.
Welke lessen leren we van WannaCry?
Dat patchmanagement, back-ups en netwerkbeveiliging absoluut noodzakelijk zijn.