🔐 Waarom inzicht in ransomware aanvallen belangrijk is
Ransomware is tegenwoordig één van de grootste cyberdreigingen. Bedrijven én particulieren worden getroffen door aanvallen die bestanden versleutelen en losgeld eisen. Maar hoe werkt zo’n ransomware aanval precies?
Door te begrijpen hoe criminelen te werk gaan, kun je jezelf beter beschermen en sneller reageren als je ermee te maken krijgt.
In dit artikel leer je:
- Wat een ransomware aanval is
- Welke aanvalsmethoden criminelen gebruiken
- Hoe een aanval stap voor stap verloopt
- Voorbeelden van grote ransomware aanvallen
- Tips om je te beschermen
🧠 Wat is een ransomware aanval?
Een ransomware aanval is een cyberaanval waarbij schadelijke software (ransomware) wordt gebruikt om bestanden of hele systemen te versleutelen. De aanvaller eist vervolgens losgeld in ruil voor een sleutel om de data weer toegankelijk te maken.
Kenmerken van ransomware attacks:
- Bestanden worden onleesbaar door encryptie
- Je krijgt een melding of pop-up met de losgeldeis
- Betaling gebeurt vaak in cryptocurrency (Bitcoin, Monero)
- Criminelen dreigen soms data te lekken als je niet betaalt
👉 Meer uitleg over ransomware vind je hier: Wat is ransomware? Betekenis, voorbeelden & bescherming
🔍 Hoe werkt een ransomware aanval? (stappenplan)
Een typische ransomware attack verloopt in 4 fasen:
1. Infectie
De ransomware komt op een computer of netwerk via:
- Phishingmails met malafide bijlagen of links
- Remote Desktop Protocol (RDP) – zwakke wachtwoorden of onbeveiligde verbindingen
- Exploit kits – misbruik van kwetsbaarheden in verouderde software
2. Verspreiding
Eenmaal binnen, verspreidt de ransomware zich:
- Binnen het bedrijfsnetwerk via gedeelde mappen
- Naar back-ups om herstel te bemoeilijken
3. Versleuteling
De ransomware versleutelt bestanden met sterke algoritmes (bijv. AES of RSA). Alle documenten, foto’s en databases zijn ontoegankelijk.
4. Losgeldeis
Slachtoffers krijgen een melding:
- “Je bestanden zijn versleuteld”
- Bedrag in Bitcoin of andere crypto
- Instructies hoe te betalen (soms met dreigement van datalek)
🎯 Aanvalsmethoden van ransomware
Criminelen gebruiken verschillende technieken om ransomware te verspreiden:
📧 Phishing e-mails
De meest voorkomende methode. Een e-mail lijkt afkomstig van een bank, pakketdienst of collega en bevat een kwaadaardige bijlage of link.
🔑 Gestolen inloggegevens
Via datalekken of dark web-marktplaatsen kopen criminelen inloggegevens en gebruiken die om toegang tot netwerken te krijgen.
📡 Onbeveiligde netwerken
Verouderde systemen met openstaande poorten zijn kwetsbaar voor aanvallen.
🤖 Malvertising & exploit kits
Kwaadaardige advertenties of websites die automatisch malware installeren bij bezoek.
📚 Voorbeelden van ransomware attacks
WannaCry (2017)
- Verspreidde zich via een Windows-lek (EternalBlue exploit).
- Tientallen ziekenhuizen in Groot-Brittannië konden niet meer functioneren.
👉 Meer lezen? WannaCry ransomware: de aanval die de wereld stilzette
Colonial Pipeline (2021)
- Grootste brandstofpijplijn in de VS platgelegd.
- Miljoenen schade en paniek door brandstoftekorten.
👉 Zie ook: Sectorgerichte ransomware aanvallen
Clop ransomware bij Centric
- Nederlandse IT-dienstverlener Centric getroffen door Clop-groep.
- Gevoelige data gepubliceerd op dark web.
👉 Meer voorbeelden? Bekende ransomware voorbeelden en casestudies
🛡️ Hoe kun je je beschermen tegen een ransomware aanval?
1. Preventie
- Installeer updates en beveiligingspatches
- Gebruik sterke wachtwoorden + multi-factor-authenticatie
- Beperk toegang tot netwerken (zero trust principe)
2. Bewustwording
- Train medewerkers om phishing te herkennen
- Test alertheid met een phishing simulatie
3. Back-ups
- Regelmatige back-ups maken en offline opslaan
- Zorg dat herstel getest is
👉 Meer tips: Ransomware protection: hoe jezelf en je organisatie beveiligen
🧹 Wat te doen na een ransomware attack?
- Verbreek de verbinding → koppel het systeem los van internet en netwerk.
- Identificeer de variant → kan helpen bij decryptie.
- Gebruik decryptietools indien beschikbaar (No More Ransom-project).
- Herstel vanaf back-ups als die schoon zijn.
- Betaal liever niet → criminelen zijn onbetrouwbaar.
👉 Volledig stappenplan: Ransomware verwijderen en herstellen
❓ FAQ – Veelgestelde vragen
Hoe komt ransomware binnen bij een aanval?
Meestal via phishing e-mails, zwakke wachtwoorden of kwetsbaarheden in software.
Hoe herken ik een ransomware aanval?
Bestanden worden onleesbaar en je krijgt een melding met losgeldeis.
Wat betekent ‘ransomwared’?
Dat een computer of systeem besmet is geraakt met ransomware en gegijzeld wordt.
Betalen of niet betalen bij ransomware?
Niet betalen: geen garantie op herstel en je financiert criminelen.
Wie gebruikt ransomware aanvallen het meest?
Volgens experts zijn dit vaak cybercriminelen of georganiseerde bendes die financiële motieven hebben.